Militaryzacja rosyjskiego szkolnictwa w czasie inwazji na Ukrainę

Abstrakt

Pełnoskalowa agresja zbrojna Federacji Rosyjskiej na Ukrainę przyspieszyła proces ideologizacji rosyjskiego systemu edukacji na wszystkich jego poziomach. Władze wprowadziły do szkół i uczelni wyższych szereg rozwiązań, mających na celu kształtowanie młodych ludzi w pożądanym przez Kreml duchu poprzez wpajanie im postaw światopoglądowych, zgodnych z linią polityczną reżimu putinowskiego na drodze propagandy i indoktrynacji. Jedną z kluczowych części składowych nowej polityki młodzieżowej jest militaryzacja rosyjskiego szkolnictwa i działalności dydaktyczno-wychowawczej przy zastosowaniu bogatego zestawu formalnych i nieformalnych instrumentów o zabarwieniu paramilitarnym lub otwarcie wojskowym. Za pomocą szerokiego wachlarza „zmilitaryzowanych” środków pedagogicznych władze chcą nie tylko zaszczepić w uczniach i studentach postawy „patriotyczne” i propaństwowe czy wpoić im kremlowskie narracje na temat historii i stosunków międzynarodowych oraz poparcie dla napastniczej wojny przeciw Ukrainie, ale także przekazać młodym ludziom umiejętności cenne z punktu widzenia obronności państwa oraz wykorzystać ją dla wsparcia rosyjskiego wysiłku wojennego. Autor dokonuje przeglądu tychże środków, starając się dokonać syntetycznej charakterystyki procesu militaryzacji systemu edukacji. W efekcie wyodrębnia poszczególne wymiary i poziomy procesu oraz określa jego uczestników.