Przeciwstawienie się wyzwaniom: Samorzecznictwo ukraińskiej młodzieży w wieku szkolnym w Poznaniu
DOI:
https://doi.org/10.24917/ycee.11522Słowa kluczowe:
edukacja, samorzecznictwo, dzieci z doświadczeniem migracyjnym, Ukraińcy, system edukacjiAbstrakt
Bazując na wstępnych wynikach pochodzących z wywiadów etnograficznych, dyskusji grupowych oraz obserwacji uczestniczącej w tym artykule analizuję, w jaki sposób ukraińskie dzieci i młodzież, uczęszczające do szkół w Poznaniu, rozwijają swoje umiejętności samorzecznictwa (self-advocacy) poprzez praktyki językowe, w szczególności opowiadanie historii oraz kreatywne projekty w mediach społecznościowych. Samorzecznictwo wywodzi się z praw dziecka, jest definiowane jako zdolność do aktywnego wyrażania swoich potrzeb, opinii oraz praw. W ramach tej koncepcji dzieci są postrzegane jako aktywni agenci procesów społecznych, co jest niezbędne do ich rozwoju, szczególnie w kontekście przeciwdziałania przemocy rówieśniczej, obejmującej m.in. mowę nienawiści i bullying. Kluczowe pytania badawcze obejmują: W jaki sposób dzieci z doświadczeniem migracyjnym konstruują swoją tożsamość i prezentują siebie w nowym kontekście społecznym? W jaki sposób ten proces wpływa na dynamikę relacji między dziećmi a dorosłymi w szkołach? Analizę pozyskanych danych prowadzę w teoretycznym kontekście tożsamości społecznej. Wyniki badania ukazują kluczowe spostrzeżenia dotyczące wyzwań, z jakimi borykają się dzieci z doświadczeniem migracyjnym, starające się integrować w społeczności szkolnej i informują o strategiach edukacyjnych mających na celu wspieranie inkluzyjnego środowiska w placówkach edukacyjnych. Wzmocnienie umiejętności samorzecznictwa dzieci, zwłaszcza tych z doświadczeniem migracji, zwiększa ich poczucie własnej wartości, promuje rozwiązywanie konfliktów oraz służy narzędziem do łagodzenia agresji w szkołach.
Downloads
Bibliografia
Aluedse, O. (2006). Bullying in Schools: A Form of Child Abuse in Schools. Educational Research Quarterly, 30(1), 37–49. https://files.eric.ed.gov/fulltext/EJ747619.pdf
Bankier.pl (2024). Ukraińskie dzieci w szkołach i 800+. Prawie dokładnie w tych samych liczbach. Retrieved December 9, 2024 from https://www.bankier.pl/wiadomosc/Ukrainskie-dzieci-w-szkolach-i-800-Prawie-dokladnie-w-tych-samych-liczbach-8827198.html
Benmayor, R., & Skotnes, A. (Eds). (2005). Migration and Identity. Transaction Publishers.
Bertozzi, R. (2010). A Participatory Approach to Research with Migrant Working Adolescents. Migration Letters, 7(1), 57–67.
Bilewicz, M., Marchlewska, M., Soral, W., & Winiewski, M. (2014). Mowa nienawiści. Raport z badań sondażowych. Fundacja im. Stefana Batorego.
Brubaker, R., & Cooper, F. (2000). Beyond “Identity.” Theory and Society, 29(1), 1–47.
Cook, C. R., Williams, K. R., Guerra, N. G., Kim, T. E., & Sadek, S. (2010). Predictors of Bullying and Victimization in Childhood and Adolescence: A Meta-Analytic Investigation. School Psychology Quarterly, 25(2), 65–83. https://doi.org/10.1037/a0020149
Herbst, M., & Sitek, M. (2023). Education in Exile: Ukrainian Refugee Students in the Schooling System in Poland Following the Russian-Ukrainian War. European Journal of Education, 58, 575–594. https://doi.org/10.1111/ejed.12587
Hlass, L., & Harris, L. M. (2023). A Child-Centred Approach to Representing Children in Immigration Legal Systems. Preprint. In B. Gornik, Z. Medarić, & M. Sedmak (2024). Oxford Handbook of Migrant Children and Child-Centred Approach. Tulane Public Law Research Paper, 22(7), 1–27. Available at SSRN: https://ssrn.com/abstract=4251731
Lancy, D. F. (2012). Unmasking Children’s Agency. SSWA Faculty Publications. Paper 277. Electronic document. Retrieved November 2, 2024 from http://digitalcommons.usu.edu/sswa_facpubs/277
Makaruk, K. (2022). Przemoc rówieśnicza. Dzieci się liczą 2022. Raport o zagrożeniach bezpieczeństwa i rozwoju dzieci w Polsce. Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę.
Martin, S., Horgan, D., O’Riordan, J., & Maier, R. (2023). Refugee and Migrant Children’s Views of Integration and Belonging in School in Ireland – and the Role of Micro- and Meso-Level Interactions. International Journal of Inclusive Education, 28(13), 3214–3233. https://doi.org/10.1080/13603116.2023.2222304
Nott-Bower, A. (2020). Logopedia i glottodydaktyka polonistyczna w opiece nad dzieckiem dwujęzycznym. In: I. Więcek-Poborczyk, & J. Żulewska-Wrzosek (Ed.). Interdyscyplinarność w logopedii – konieczność czy nadmiar? (pp. 29–44). Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej.
Petri, G., Beadle-Brown, J., & Bradshaw, J. (2020). Redefining Self-Advocacy: A Practice Theory-Based Approach. Journal of Policy and Practice in Intellectual Disabilities, 17, 207–218. https://doi.org/10.1111/jppi.12343
Rutkowska, A., Frołow, E., Czerkawska, B., Rostworowski, M., Nawrat-Wyraz, D., Chyl, K., Tanaś, Ł., Borowska-Leszczyszyn, M., Cieślak, A., Jastrząb, B., Okuniewska, J., & Szczepanik, M. (2024). Jak wspierać uczniów w samodzielnym uczeniu się? Vademecum dla rodziców uczniów. Instytut Badań Edukacyjnych.
Świdrowska, E., & Stano, K. (2024). Refugee Students from Ukraine in Polish Schools. Data Analysis Report. Center for Civic Education.
Tędziagolska, M., Walczak, B., & Wielecki, K. (2023). Refugee Students in Polish Schools. Report From a Qualitative Study. Center for Civic Education.
Thackeray, R., & Hunter, M. (2010). Empowering Youth: Use of Technology in Advocacy to Affect Social Change. Journal of Computer-Mediated Communication, 15, 575–591. https://doi.org/10.1111/j.1083-6101.2009.01503.x
The Supreme Audit Office. (2023). Informacja o wynikach kontroli: Kształcenie dzieci cudzoziemców w polskich szkołach. NIK [The Supreme Audit Office]. Retrieved October 12, 2024 from https://www.nik.gov.pl/kontrole/P/23/021
UN General Assembly. (1948). Universal Declaration of Human Rights. Resolution 217A (III), A/RES/217(III) (Dec10). Retrieved October 10, 2024 from https://www.un.org/en/udhrbook/pdf/udhr_booklet_en_web.pdf
United Nations. (2019). United Nations Strategy and Plan of Action on Hate Speech, June 18. Retrieved October 10, 2024 from https://www.un.org/en/genocideprevention/documents/advising-and-mobilizing/Action_plan_on_hate_speech_EN.pdf
van Noorden, T. H. J., Cillessen, A. H. N., Haselager, G. J. T., Lansu, T. A. M., & Bukowski, W. M. (2017). Bullying Involvement and Empathy: Child and Target Characteristics. Social Development, 26(2), 248–262. https://doi.org/10.1111/sode.12197
Związek Ukraińców w Polsce. (2024) Monitoring przestępstw z nienawiści wobec społeczności ukraińskiej w Polsce. Raport 2024. Retrieved November 10, 2024 from https://ukraincy.org.pl/wp-content/uploads/2024/12/Raport.Monitoring.2024.pdf
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2025 Youth in Central and Eastern Europe

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.