Powrót na wieś do domu rodzinnego: doświadczenia absolwentek studiów wyższych

Abstrakt

Artykuł dotyczy zjawiska migracji powrotnych młodych kobiet z wyższym wykształceniem do rodzinnych obszarów wiejskich w Polsce. Analizowane są motywy tych powrotów, przemiany w relacjach rodzinnych oraz nowe role społeczne podejmowane przez powracające absolwentki w środowisku rodzinnym. Badanie miało charakter jakościowy – przeprowadzono częściowo ustrukturyzowane wywiady pogłębione z 10 absolwentkami uczelni poznańskich, które – po uzyskaniu tytułu zawodowego magistra – powróciły do domu rodzinnego na wsi. Analiza wskazała, że decyzje o powrocie miały złożony charakter i można było je podzielić na trzy typy: wybór, konieczność oraz strategia życiowa. Czynnikami wypychającymi z miasta było przede wszystkim poczucie osamotnienia i zmęczenia miejskim stylem życia, a także przekonanie, że lokalny rynek pracy w pobliżu rodzinnej miejscowości oferuje bardziej dogodne możliwości zatrudnienia. Z kolei do powrotu na wieś skłaniały respondentki takie czynniki, jak: potrzeba spokoju i kontakt z naturą oraz bliskość rodziny i partnera życiowego. Ponadto, respondentki pełniły często nowe role w środowisku rodzinnym, m.in. jako „edukatorki” i osoby wspierające rodziców. Powrót też w niektórych przypadkach sprzyjał pogłębieniu więzi rodzinnych, a czasami wiązał się z wyzwaniami na tle światopoglądowym. Ograniczenia badania obejmują m.in. brak zróżnicowanych doświadczeń pod względem płci oraz brak perspektywy członków rodziny.