Edukacja zdalna: szansa czy zagrożenie?
DOI:
https://doi.org/10.24917/ycee.9243Słowa kluczowe:
społeczeństwo cyfrowe, nowe media, distance learning, relacje zapośredniczone, praktyki dydaktyczne, cyfrowi tubylcy, cyfrowi migranciAbstrakt
Okres pandemii COVID-19 ujawnił różne dylematy związane ze zdalnym nauczaniem. Traktuje się to jako wymuszoną konieczność, która - w opinii nauczycieli, rodziców i ekspertów pojawiających się w mediach - przynosi więcej szkód niż korzyści. Przytacza się wiele przykładów, które mają potwierdzać tę tezę. Podkreśla się zerwanie bezpośredniego kontaktu ucznia i nauczyciela, ucznia i ucznia, nauczyciela i rodzica. Mówi się wiele o psychospołecznych skutkach kontaktów zapośredniczonych przez internetowe komunikatory. Podkreśla się obniżenie jakości nauczania, trudności z przyswojeniem przez uczniów koniecznego materiału. Zwraca się uwagę na konieczność angażowania się rodziców w proces kształcenia w stopniu większym niż przed pandemią.
Pojawia się pytanie, czy w erze społeczeństwa medialnego (cywilizacji medialnej), czy wręcz społeczeństwa cyfrowego, wykorzystanie nowoczesnych środków komunikacji, jakich dostarczają levinsonowskie nowe nowe media, distance learning jest zagrożeniem dla przebiegu i jakości procesu kształcenia. A może jest dla współczesnej szkoły szansą, którą można wykorzystać w celu zmiany sposobu widzenia i - co ważniejsze - praktykowania kształcenia? Próba odpowiedzi na te pytania będzie przedmiotem niniejszego artykułu.
Kolejną sferą są wyzwania, jakie dla szkolnej dydaktyki generuje distance learning. Wymusza to i nowy sposób myślenia o kształceniu, i zmiany w praktyce dydaktycznej.
Artykuł będzie raczej katalogiem problemów generowanych przez nowe dla edukacji otoczenie technologiczne niż
prezentacją weryfikacji mniej lub bardziej szczegółowych hipotez.
Downloads
Bibliografia
Castells, M. (2003). Galaktyka Internetu. Refleksje nad Internetem biznesem i społeczeństwem. Poznań: Rebis.
CBOS, (2019). Korzystanie z Internetu, Komunikat z badań Nr 95/2019 lipiec. Pozyskano z: https://cbos.pl/SPISKOM.POL/2019/K_095_19.PDF (pobrano 8.01.2022).
van Dijk, J. (2010). Społeczne aspekty nowych mediów. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Durkheim, E. (1973). Éducation et sociologie. Paris: PUF.
Giddens, A. (2004). Socjologia. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Goban-Klas, T. (2005). Cywilizacja medialna. Geneza, ewolucja, eksplozja. Warszawa: Wydawnictwo Szkolne i Pedagogiczne.
GUS. (2021). Społeczeństwo informacyjne w Polsce w 2021 r. Informacja sygnalna. Pozyskano z: https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/
nauka-i-technika-spoleczenstwo-informacyjne/spoleczenstwo-informacyjne/spoleczenstwo-informacyjne-w-polsce-w-2021-roku,2,11.html (pobrano 8.01.2022).
Heba, A. (2009). Nauczanie na odległość – wczoraj i dziś. Nauczyciel i Szkoła, 3–4(44–45), 145–152. Pozyskano z: https://bazhum.muzhp.
pl/media/files/Nauczyciel_i_Szkola/Nauczyciel_i_Szkola-r2009-t3_4_(44_45)/Nauczyciel_i_Szkola-r2009-t3_4_(44_45)-s145-152/ Nauczyciel_i_Szkola-r2009-t3_4_(44_45)-s145-152.pdf (pobrano 7.01.2022).
Infor, (2021). Praca zdalna a kolejne fale pandemii [RAPORT] 14 września 2021,12:18. Pozyskano z: https://kadry.infor.pl/wiadomosci/5320586,Praca-zdalna-a-kolejne-fale-pandemii-RAPORT.html (pobrano: 12.02.2022).
Juszczyk, S. (2002). Edukacja na odległość. Kodyfikacja pojęć, reguł i procesów. Toruń: Multimedialna Biblioteka Pedagogiczna, Wydawnictwo Adam Marszałek.
Levinson, P. (1999). Miękkie ostrze. Naturalna historia i przyszłość rewolucji informacyjnej. Warszawa: Muza.
Levinson, P. (2010). Nowe nowe media. Kraków: WAM.
Karauda, K. (2001). Historia w perspektywie edukacji zdalnej (distance learningu – DL). Kultura i Historia, 1. Pozyskano z: http://www.kulturaihistoria.umcs.lublin.pl/pl/ (pobrano: 5.01.2022).
Leszniewski, T., Wasielewski, K. (2013). Socjologia wychowania w Polsce – pytania o wymiar tożsamościowy subdyscypliny. Studia Socjologiczne, 2, 9–29.
NIK, (2022). Informacja o wynikach kontroli funkcjonowanie szkół w sytuacji zagrożenia COVID-19. Departament Nauki, Oświaty i Dziedzictwa Narodowego. KNO.430.006.2021 Nr ewid. 169/2021/P/21/021/KNO 1.02.2022. Pozyskano z: https://www.nik.gov.pl/kontrole/P/21/021/kno_p_21_021_202106081059491623142789_02.pdf (pobrano: 4.02.2022).
Morbitzer, J. (2011). O istocie medialności młodego pokolenia. Neodidagmata, 33/34, 131–153.
Niezgoda, M. (1993). Oświata i procesy rozwoju społecznego: przypadek Polski. Studium socjologiczne. Kraków: Uniwersytet Jagielloński.
Niezgoda, M. (2000). Szkoła i wychowanie w socjologii Emila Durkheima. Tyczyńskie Zeszyty Naukowe, 1, 107–114.
Ogólnopolskie badanie: Młodzi cyfrowi (2019). Librus. Pozyskano z: https:// portal.librus.pl/pic/20191112/dbam/Badanie_Mlodzi_Cyfrowi_Librus_PCGEdukacja_DbamOMojZasieg.pdf (pobrano: 4.02.2022).
Prensky, M. (2001). Digital Natives, Digital Immigrants. On the Horizon, 9(5). Pozyskano z: https://Prensky%20-%20Digital%20Natives,%20Digital%20Immigrants%20-%20Part1.pdf (pobrano: 10.04.2021).
Prensky, M. (2020). A Better Way to Home-Educate Your Kids During Coronavirus Time. Thrive Global. Pozyskano z: https://thriveglobal.com/ stories/for-all-parents-a-better-way-to-home-educate-your-kids-during-coronavirus-time/ (pobrano: 10.04.2021).
Szacka, B. (2003). Wprowadzenie do socjologii. Warszawa: Oficyna Naukowa.
Sztompka, P. (2002). Socjologia. Analiza społeczeństwa. Kraków: Znak.
Wrzesień, W. (2021). Pokoleniowość w świecie smartfonów, algorytmizacji i sztucznej inteligencji. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, 83(3), 301–317. DOI: https://doi.org/10.14746/rpeis.2021.83.3.20.
Znaniecki, F. (1972). Socjologia wychowania, t. I. Warszawa: PWN.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2022 Youth in Central and Eastern Europe
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
