Digital Native or Lost in the Digital World? The Internet Activity of Polish Teenagers in the Context of Search Methods and the Assessment of Information Reliability

Authors

DOI:

https://doi.org/10.24917/ycee.12131

Keywords:

Teenagers, Internet, Digital Natives, Digital Habits

Abstract

The purpose of this paper is to present the patterns of Internet use by teenagers and adolescents, with a particular focus on the ways of searching and verifying information on the web. The work is based on the interpretation of data concerning the time spent on the Internet and the goals and methods of its use. In the first part of the article, I mention the concept of digital nativism, which has been criticized in academic debate. Then I analyze the scope, time, and goals of Internet use. Among the activities undertaken by teenagers, entertainment-oriented activities dominate, which, although they play an important role in the developmental process, can lead to erroneous beliefs related to the practices and goals of using the Internet. The next part of the article is dedicated to the methods of searching and verifying information. Although traditional search methods are still popular among teenagers, young people use internal search engines on social media because they try to limit the number of sources when finding the necessary information and are most familiar with social media platforms. Awareness of the need to verify information in this group is growing, but it still does not reach a high level. Furthermore, teenagers tend to use superficial methods of verifying online knowledge, which can expose them to information bubbles, disinformation, and phishing, among other things. From this perspective, it is particularly important to focus on how we can prepare young people to be conscious users of the network and how adults can support beneficial habits related to Internet activity. We also need data that tells us more about the actual—and not just declared—behavior of teenagers in the network.

Downloads

Download data is not yet available.

References

Adamowicz, K., Jurczyk, M. (2023). Higiena cyfrowa – wybrane sposoby i narzędzia do zarządzania czasem w przestrzeni wirtualnej przez uczniów i osoby aktywne zawodowo. Wychowanie w Rodzinie, 30(1), 107–127.

Andrzejewska, A. (2014). Dzieci i młodzież w sieci zagrożeń realnych i wirtualnych: Aspekty teoretyczne i empiryczne. Difin.

Andrzejewska, A. (2021). Aktywność młodzieży w mediach społecznościowych – perspektywa osobowa, społeczna i kulturowa. Społeczeństwo. Edukacja. Język, 14(2), 87–100. https://doi.org/10.19251/sej/2021.14.2(7)

Baran, D. (2013). Internet w Polsce. W: K. Pokorna-Ignatowicz (red.), Polski system medialny 1989–2011 (s. 76–78). Krakowskie Towarzystwo Edukacyjne – Oficyna Wydawnicza AFM.

Batorski, D., Marody, M., Nowak, A. (red.). (2006). Społeczna przestrzeń internetu. Wydawnictwo Szkoły Wyższej Psychologii Społecznej

„Academica”.

Bennett, S., Maton, K., & Kervin, L. (2008). The ‘digital natives’ debate: A critical review of the evidence. British Journal of Educational Technology, 39(5), 775–786. https://doi.org/10.1111/j.1467-8535.2007.00793.x

Bigaj, M., Ciesiołkiewicz, K., Mikulski, K., Miotk, A., Przewłocka, J., Rosa, M., Załęska, A. (2025). Internet dzieci. Raport z monitoringu obecności dzieci oraz Państwowa Komisja do spraw przeciwdziałania wykorzystaniu seksualnemu małoletnich poniżej lat 15.

Boyd, D. (2014). It’s complicated: The social lives of networked teens. Yale University Press.

Breindl, Y. (2010). Critique of the Democratic Potentials of the Internet: A Review of Current Theory and Practice. TripleC: Communication, Capitalism & Critique. Open Access Journal for a Global Sustainable Information Society, 8(1), 43–59. https://doi.org/10.31269/triplec.v8i1.159

Buckingham, D. (2007). Digital Media Literacies: Rethinking Media Education in the Age of the Internet. Research in Comparative and International Education, 2(1), 43–55. https://doi.org/10.2304/rcie.2007.2.1.43

Cicha, K., Rutecka, P., Rizun, M., & Strzelecki, A. (2021). Digital and Media Literacies in the Polish Education System—Pre- and Post-COVID-19 Perspective. Education Sciences, 11(9), 532. https://doi.org/10.3390/educsci11090532

Coca-Cola HBC Polska i Kraje Bałtyckie (2023). Raport ESG 2023. Pobrano z: https://poland-baltics.coca-colahellenic.com/content/dam/cch/poland-baltics/documents/esg_report2023_pl.pdf.downloadasset.pdf [dostęp: 20.06.2025].

Couldry, N., & Mejias, U. A. (2019). The costs of connection: How data is colonizing human life and appropriating it for capitalism. Stanford University Press.

Culliford, E. (2021, 10 sierpnia). Google restricts ad targeting of under-18s. Reuters. Pobrano z: https://www.reuters.com/technology/google-restricts-ad-targeting-under-18s-2021-08-10/ [dostęp: 20:06.2025].

Datare Portal (2025, 3 marca). Digital 2025: Poland. Pobrano z DataReportal – Global Digital Insights website: https://datareportal.com/

reports/digital-2025-poland [dostęp: 20.06.2025].

Dziekońska, J. (2024). Wychowanie cyfrowe dzieci i młodzieży zanurzonych w Internecie. Rodzicielskie strategie, przekonania i trudności.

Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze, 633(8), 48–60. https://doi.org/10.5604/01.3001.0054.8658

EY Polska (2023). Ostrożni w sieci. Pobrano z: https://www.ey.com/pl_pl/insights/ostrozni-w-sieci [dostęp: 20.06.2025].

Filiciak, M., Danielewicz, M., Halawa, M., Mazurek, P., Nowotny, A. (2010). Młodzi i media. Nowe media a uczestnictwo w kulturze. Raport Centrum Badań nad Kulturą Popularną SWPS. SWPS.

Gardner, H., & Davis, K. (2013). The App Generation: How Today’s Youth Navigate Identity, Intimacy, and Imagination in a Digital World. Yale University Press. https://doi.org/10.12987/9780300199185

Granic, I., Lobel, A., & Engels, R.C.M.E. (2014). The benefits of playing video games. American Psychologist, 69(1), 66–78. https://doi.org/

1037/a0034857

GUS (2024). Społeczeństwo informacyjne w Polsce w 2024 roku. Główny Urząd Statystyczny, Urząd Statystyczny w Szczecinie. Pobrano z Główny Urząd Statystyczny, Urząd Statystyczny w Szczecinie: https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/nauka-i-technika-spoleczenstwo-informacyjne/spoleczenstwo-informacyjne/spoleczenstwo-informacyjne-w-polsce-w-2024-roku,1,18.html [dostęp: 20.06.2025].

Helsper, E. (2021). The Digital Disconnect: The Social Causes and Consequences of Digital Inequalities. SAGE Publications. https://doi.org/10.4135/9781526492982

Helsper, E.J., & Eynon, R. (2010). Digital natives: Where is the evidence? British Educational Research Journal, 36(3), 503–520. https://doi.org/10.1080/01411920902989227

Hofmokl, J. (2009). Internet jako nowe dobro wspólne. Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.

Iwanicka, A. (2022). Media społecznościowe i influencerzy w życiu nastolatków. Edukacyjna Analiza Transakcyjna, (11), 55–70.

Jachymek, K. (2024a). Co jest złego w pozytywnym Internecie? O debacie wokół praktyk medialnych młodych osób. Dzieciństwo. Literatura i Kultura, 6(1), 10–24. https://doi.org/10.32798/dlk.1359

Jachymek, K. (2024b). Z nosem w smartfonie. Co nasze dzieci robią w Internecie i czy na pewno trzeba się tym martwić? Wydawnictwo Agora.

Jemielniak, D. (2019). Socjologia Internetu (wyd. 1). Wydawnictwo Naukowe Scholar.

Jenkins, H. (2007). Kultura konwergencji: Zderzenie starych i nowych mediów (M. Bernatowicz, M. Filiciak, tłum.). Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.

Jungselius, B. (2024). A scoping review of current research on social media use among children and adolescents. Discover Psychology, 4(1), 116. https://doi.org/10.1007/s44202-024-00226-2

Karaś, G. (2025, 16 czerwca). To koniec Internetu. Google i AI właśnie zabijają sieć, jaką znam od lat. Pobrano z PC Format: https://pcformat.pl/to-koniec-internetu-google-i-ai-wlasnie-zabijaja-siec-jaka-znam-od-lat,7168292787834272a [dostęp: 21.07.2025].

Kłak, E. (2020). Wykorzystywanie Internetu przez dzieci i młodzież – pozytywne i praktyczne aspekty oraz zagrożenia. Kultura – Przemiany – Edukacja, 8, 193–203. https://doi.org/10.15584/kpe.2020.8.14

Krzysztofek, K., Kurczewski, J. (red.). (2006). Wielka sieć: E-seje z socjologii Internetu (wyd. 1). Trio.

Krzyżak-Szymańska, E. (2019). Charakterystyka zjawiska problemowego używania internetu oraz telefonu komórkowego przez młodzież uczącą się z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim. Raport końcowy. Pobrano z: https://kcpu.gov.pl/wp-content/uploads/2022/11/charakterystyka-zjawiska-problemowego-uzywania-internetu-oraz-telefonu-komorkowego-przez-mlodziez-uczaca-sie-z-niepelnosprawnoscia-intelektualna-w-stopniu-lekkim.pdf [dostęp: 23.06.2025].

Lange, R., Osiecki, J. (2014). Ogólnopolskie badanie nastolatki wobec Internetu realizowane na zlecenie Rzecznika Praw Dziecka i NASK przez Pedagogium WSNS, w okresie maj–czerwiec 2014 r. NASK, pedagogium, Rzecznik Praw Dziecka.

Lange, R., Wrońska, A., Ładna, A., Kamiński, K., Błażej, M., Jankiewicz, A., Rosłaniec, K. (2023). Nastolatki 3.0. Raport z ogólnopolskiego badania uczniów i rodziców. NASK – Państwowy Instytut Badawczy.

Laskowska, M. (2024). Medialne lustra: Jak media społecznościowe mogą odzwierciedlać i kształtować zachowania oraz postawy moralne dzieci. Przegląd Więziennictwa Polskiego, 343–362. https://doi.org/10.52694/ThPSR.2024.2.16

Leksy, K., & Nowak, K. (2023). Media społecznościowe jako źródło (o)presji związanej z wizerunkiem ciała użytkowników w okresie wczesnej dorosłości. Studia Edukacyjne, (71), 43–60. https://doi.org/10.14746/se.2023.71.3

Leszczyńska, E. (2019). Polacy w sieci: Analiza przemian użytkowania internetu. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.

Lisowska-Magdziarz, M. (2012). Edukacja medialna. Pytania, postulaty, program badawczy. Zeszyty Prasoznawcze, 4(212), 134–150.

Livingstone, S., & Helsper, E. (2007). Gradations in digital inclusion: Children, young people and the digital divide. New Media & Society, 9(4), 671–696. https://doi.org/10.1177/1461444807080335

Livingstone, S., & Sefton-Green, J. (2016). The Class: Living and Learning in the Digital Age. New York University Press. https://doi.org/10.18574/nyu/9781479884575.001.0001

Maitz, E., Maitz, K., Sendlhofer, G., Wolfsberger, C., Mautner, S., Kamolz, L.-P., & Gasteiger-Klicpera, B. (2020). Internet-Based Health Information–Seeking Behavior of Students Aged 12 to 14 Years: Mixed Methods Study. Journal of Medical Internet Research, 22(5), article e16281. https://doi.org/10.2196/16281

Morris, S., Murphy, H., & McCarthy, H. (2024, 8 sierpnia). Google and Meta struck secret ads deal to target teenagers. Financial Times. Pobrano z: https://www.ft.com/content/b3bb80f4-4e01-4ce6-8358-f4f8638790f8 [dostęp: 23.06.2025].

Ogonowska, A. (2022). Od intrygi i spisku do zagrożeń hybrydowych. Nowe kompetencje i edukacja medialna w cyberkulturze 3.0. Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis | Studia de Cultura, 14(1), 7–22. https://doi.org/10.24917/20837275.14.1.1

Pénard, T., Poussing, N., & Suire, R. (2013). Does the Internet make people happier? The Journal of Socio-Economics, 46, 105–116. https://doi.org/10.1016/j.socec.2013.08.004

Perez, S. (2022, 12 lipca). Google exec suggests Instagram and TikTok are eating into Google’s core products, Search and Maps. Pobrano z: TechCrunch: https://techcrunch.com/2022/07/12/google-exec-suggests-instagram-and-tiktok-are-eating-into-googles-core-products-

-search-and-maps/ [dostęp: 23.06.2025].

Popiołek, M., & Sroka, K. (2019). Bańka filtrująca i świadomość mechanizmów jej funkcjonowania wśród młodzieży – wyniki badania

przeprowadzonego wśród gimnazjalistów. Zarządzanie Mediami, 7(3), 159–171. https://doi.org/10.4467/23540214ZM.19.011.11122

Prensky, M. (2001). Digital Natives, Digital Immigrants Part 1. On the Horizon, 9(5), 1–6. https://doi.org/10.1108/10748120110424816

Ptaszek, G. (2019). Edukacja medialna 3.0: Krytyczne rozumienie mediów cyfrowych w dobie Big Data i algorytmizacji (wyd. 1). Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Pyżalski, J., Walter, N., & Iwanicka, A. (2023). Understanding Age-Related Differences in the Development of Digital Communication and Information Skills in Polish Adolescents. Multidisciplinary Journal of School Education, 12(2), 145–164. https://doi.org/10.35765/mjse.2023.1224.07

Pyżalski, J., Zdrodowska, A., Tomczyk, Ł., & Abramczuk, K. (2019). Polskie badanie EU Kids Online 2018. Najważniejsze wyniki i wnioski. Poznań: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Pobrano z: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu website: https://fundacja.orange.pl/files/user_files/EU_Kids_Online_2019_v2.pdf [dostęp: 20.06.2025].

Sarowski, Ł. (2017). Od Internetu Web 1.0 do Internetu Web 4.0 – ewolucja form przestrzeni komunikacyjnych w globalnej sieci. Rozprawy społeczne, 11(1), 32–39.

Sitek, M. (2024). Przestrzeń informacyjna młodych Polaków: Przegląd badań. W: M. Wojtkowiak (red.), Młodzież w infosferze (s. 109–140).

Instytut Badań Edukacyjnych.

Siuda, P., & Stunża, G.D. (2012). Dzieci Sieci. Kompetencje komunikacyjne najmłodszych. Raport z badań. Instytut Kultury Miejskiej.

Smahel, D., Lebedikova, M., Lacko, D., Kvardova, N., Mýlek, V., Tkaczyk, M., … Dedkova, L. (2025). Tech & teens: Insights from 15 studies on ICT’s impact on well-being. London School of Economics and Political Science. https://doi.org/10.21953/LSE.G4ASYQKCRUM7

Smykowski, B. (2007). Dynamika środowiska wychowawczego a wspomaganie rozwoju dzieci i młodzieży. Czasopismo Psychologiczne, 13(1), 31–41.

Surina, I.A., Surina, I., & Chrzanowska-Gancarz, M. (2022). Młodzież w sieci: (Nie)bezpieczna komunikacja w Internecie. Wydawnictwo Adam Marszałek.

Szczepaniak, R. (2013). Konwergencja mediów – Orientacje i praktyki badawcze. Wydawnictwo Róża Wiatrów.

Tomczyk, Ł. (2019). Problematyczne użytkowanie internetu oraz portali społecznościowych wśród polskiej młodzieży. E-mentor, 2(79), 44–54. https://doi.org/10.15219/em79.1411

Turkle, S. (2011). Alone together: Why we expect more from technology and less from each other. Basic Books.

Twenge, J.M. (2018). iGEN: Why today’s super-connected kids are growing up less rebellious, more tolerant, less happy-and completely unprepared for adulthood*: *(and what this means for the rest of us) (First Atria Paperback edition). Atria Paperback.

Uhls, Y.T. (2016). Media Moms & Digital Dads: A Fact-Not-Fear Approach to Parenting in the Digital Age (wyd. 1). Routledge. https://doi.org/10.4324/9781315230214

Wasylewicz, M. (2024). Media społecznościowe w życiu współczesnego nastolatka. Humanitas Pedagogika i Psychologia, 1, 121–134.

Wąsowicz, G., & Styśko-Kunkowska, M. (2014). Młodzież w Internecie: Zagrożenie uzależnieniem: podręcznik do kwestionariusza MAWI. Wydawnictwo Naukowe Scholar.

Wojtkowska, A., Hewiak, E., & Gąsiorowska, A. (2023). Nadużywanie mediów elektronicznych przez dzieci i młodzież: Badanie rozpowszechnienia problemu, jego determinantów i nowej interwencji profilaktycznej redukującej skalę problemu Raport z badań realizowany w ramach zadania 5.5. Narodowego Programu Zdrowia: Prowadzenie badań dotyczących uzależnień behawioralnych

oraz monitorowanie i ewaluacja podejmowanych działań. Fundacja Badań Społecznych. Pobrano z Fundacja Badań Społecznych: https://

kcpu.gov.pl/wp-content/uploads/2024/01/FBS_Naduzywanie-mediow-elektronicznych-przez-dzieci-i-mlodziz-.pdf [dostęp: 20.06.2025].

Published

2025-10-31

How to Cite

Kubacka, M. (2025). Digital Native or Lost in the Digital World? The Internet Activity of Polish Teenagers in the Context of Search Methods and the Assessment of Information Reliability. Youth in Central and Eastern Europe, 12(19), 24–41. https://doi.org/10.24917/ycee.12131